Nie ulega wątpliwości znaczenie kolei dla historii Śląska – jako czynnika wspomagającego rozwój życia gospodarczego (w tym przemysłu ciężkiego, a zwłaszcza górnictwa), a także oddziałującego na szeroko rozumiane życie społeczne. Już początki kolejnictwa związane z Towarzystwem Kolei Górnośląskiej pokazały jak ważny dla rozwoju wydobycia węgla kamiennego był sprawny transport. W związku z rozbudową tego środka komunikacji powstawały obiekty dworcowe, a z biegiem czasu także liczne budynki mieszkalne czy nawet kolonie pracownicze. Zaangażowanie państwa w funkcjonowanie kolei przyniosło również znaczące zwiększenie nakładów finansowych, a więc i możliwość stosowania najnowocześniejszych rozwiązań technicznych, w tym np. elektryfikacji. Na Śląsku znaleźć można również liczne przykłady obiektów inżynieryjnych, w tym tunele i wiadukty, o często wyjątkowym charakterze. Liczne grono kolejarzy angażowało się społecznie, sportowo; była to też grupa aktywna pod względem organizacyjnym (np. związki zawodowe) i politycznym (np. powstania śląskie). Śląsk obfitował również w koleje prywatne – związane najczęściej z zakładami przemysłowymi, a także wąskotorowe. Dwoistość rozwoju kolei do 1945 r. (część Górnego Śląska przyłączona do Polski w 1922 r. dzieliła znaczną część cech Polskich Kolei Państwowych) czy również później (część Śląska Cieszyńskiego znajdująca się w Czechosłowacji) jest dodatkowym niezwykle interesującym zagadnieniem badawczym.
W trakcie konferencji zostanie zaprezentowana nowa publikacja Muzeum w Rybniku poświęcona historii kolei.