Data dodania:  2016-06-14
To, co dziś potocznie nazywamy kuchnią śląską, jest o wiele bardziej złożone, niż się wydaje. Kuchnia województwa śląskiego nie jest jednorodna. Jest złożona tak samo, jak różnorodny jest to region. Obok kuchni Górnego Śląska istnieje przecież kuchnia górali żywieckich, kuchnia okolic Bielska-Białej, jest kuchnia Zagłębia, charakterystyczna kuchnia dawnego Księstwa Cieszyńskiego (mieszczańska) czy Pszczyńskiego (myśliwska), jest wreszcie kuchnia Jury Krakowsko-Częstochowskiej.
To, co dziś potocznie nazywamy kuchnią śląską, jest o wiele bardziej złożone, niż się wydaje. Kuchnia województwa śląskiego nie jest jednorodna. Jest złożona tak samo, jak różnorodny jest to region. Obok kuchni Górnego Śląska istnieje przecież kuchnia górali żywieckich, kuchnia okolic Bielska-Białej, jest kuchnia Zagłębia, charakterystyczna kuchnia dawnego Księstwa Cieszyńskiego (mieszczańska) czy Pszczyńskiego (myśliwska), jest wreszcie kuchnia Jury Krakowsko-Częstochowskiej.
O kuchni częstochowskiej możemy mówić w odniesieniu do obszaru obejmującego obecny powiat częstochowski oraz teren leżący w dorzeczu górnej Warty i Liswarty, którego granice wytyczają: na północy miejscowości Popów i Wąsosz Górny, na wschodzie Lipie, Panki i Bór Zajaciński, na południu Koziegłowy i Kroczyce, na zachodzie Lelów i Św. Anna.
Zagłębie Dąbrowskie, leżące dziś na obszarze województwa śląskiego, to z fizjograficznego punktu widzenia wschodnia część Wyżyny Śląskiej, która, ciągnąc się na wschód, dochodzi do Jury Krakowsko- Częstochowskiej. Ten ukształtowany w XIX wieku rejon społeczno-gospodarczy, leżący w  widłach rzek: Białej i Czarnej Przemszy oraz Brynicy, między Śląskiem, ziemią krakowską a Kielecczyzną obejmuje dziś powiaty: będziński, olkuski, zawierciański, część myszkowskiego oraz dwa miasta na prawach powiatu: Sosnowiec i Dąbrowę Górniczą.
Współcześni badacze wykazują trudności w wyznaczaniu dawnych i obecnych granic Śląska, które w ciągu dziejów uległy wielu zmianom. Inaczej określa się granice fizyczno-geograficzne, a inaczej historyczne czy etniczne. Jako kraina historyczno-etnograficzna Śląsk zajmuje południowo-zachodnią część obszaru Polski, w dorzeczu górnej i środkowej Odry oraz częściowo w dorzeczu górnej Wisły. Górny Śląsk leży w obrębie dwóch polskich województw: śląskiego i opolskiego oraz w obrębie czeskiego kraju morawsko-śląskiego i kraju ołomunieckiego.
Niniejszy artykuł przedstawia najistotniejsze kulturowe aspekty codziennego i świątecznego pożywienia w południowej części województwa śląskiego, uwzględniając znajdujące się na jego terytorium części ziemi cieszyńskiej, bielskiej i żywieckiej. Obejmuje społeczności beskidzkich górali: śląskich i żywieckich, cieszyńskie rolnicze wsie oraz miejscowości obecnego powiatu bielskiego. Ze względu na charakter opracowania, obszar ten nie został ustalony według kryterium etnograficznego, lecz administracyjnego.
W tradycje kulinarne województwa śląskiego wpisuje się nie tylko kuchnia wiejska i robotnicza. Przykładem niech będą dwa miasta – Cieszyn, którego mieszczańską kuchnię ukształtowały m. in. wpływy austriackie, oraz Pszczyna, która z racji bycia siedzibą rodu von Plessów przez lata była ośrodkiem niezwykle bogatej kuchni myśliwskiej.