Wyszukiwarka
Liczba elementów: 336
Aleja Najświętszej Maryi Panny ma długość półtora kilometra i szerokość 44 m. Jej przebieg zaplanowany został na początku XIX w., kiedy to połączyła właściwą Częstochowę z Nową Częstochową (formalnie te dwie miejscowości połączono w jeden organizm miejski w 1826 r.). Dziś aleja łączy Stare Miasto z dzielnicą Podjasnogórską. Plan alei jest dziełem inżyniera Jana Bernharda, zaś jej wytyczanie rozpoczęto w 1818 r. W 1823 wzdłuż niej posadzono rzędy kasztanowców. Od 1824 rozpoczęto oddawanie w wieczystą dzierżawę położonych przy niej, pustych jeszcze działek. Ówczesna nazwa arterii to ulica Panny Maryi. W połowie XIX w. powstała bita nawierzchnia oraz rynsztoki. Zbiegiem czasu utrwaliła się nazwa zwyczajowa „Aleje”. W latach międzywojennych ułożono kostkę granitową, a w miejsce wyciętych kasztanowców posadzono topole, lipy, klony i jawory. W ostatnich latach prowadzono remont Alei. Aleja rozpoczyna się przy placu Ignacego Daszyńskiego. Najbardziej godne uwagi budynki przy niej, to te oznaczone numerami: 12 - zbudowany w pierwszej połowie XIX w.; w przeszłości mieścił m.in. drukarnię, hotel żydowski oraz teatr letni, a dziś pełni funkcje handlowe; 13 - budynek z ok. 1878 r., niegdyś eklektyczny, obecnie pozbawiony cech stylowych; w 1905 mieścił się w nim Komitet Rewolucyjny; 14 - dom Adolfa Frankego, właściciela przędzalni i fabryki włókienniczej, wzniesiony na początku XX w.; podczas niemieckiej okupacji był punktem przerzutowym dla uciekających z getta; 16 - późnoklasycystyczny Stary Zajazd; 19 – późnoklasycystyczny, dawny gmach teatru; 24 - eklektyczna Kamienica Kupiecka z elementami neogotyckimi, z końca XIX w.; 27 - eklektyczny Dom Kohna z 1865 r.; 34 - eklektyczna Kamienica Banku Polskiego (wzniesiona z początkiem XX w. i mieszcząca pierwotnie rosyjski Bank Państwa); 47 – „Popówka” z 1875 r.; niegdysiejsza siedziba duchowieństwa prawosławnego, obecnie przeznaczona na cele muzealne; 54 - późnoklasycystyczny budynek kurii metropolitalnej, z ok. 1870 r.; 56 - neogotycki kościół pw. Najświętszego Imienia Maryi, z lat 1859-61. W alei znajdują się ponadto pomniki-ławeczki, poświęcone Władysławowi Biegańskiemu oraz Halinie Poświatowskiej, a także fontanny: Dziewczynka z Gołębiami oraz Amonit.
Aleja Najświętszej Maryi Panny ma długość półtora kilometra i szerokość 44 m. Jej przebieg zaplanowany został na początku XIX w., kiedy to połączyła właściwą Częstochowę z Nową Częstochową (formalnie te dwie miejscowości połączono w jeden organizm miejski w 1826 r.). Dziś aleja łączy Stare Miasto z dzielnicą Podjasnogórską. Plan alei jest dziełem inżyniera Jana Bernharda, zaś jej wytyczanie rozpoczęto w 1818 r. W 1823 wzdłuż niej posadzono rzędy kasztanowców. Od 1824 rozpoczęto oddawanie w wieczystą dzierżawę położonych przy niej, pustych jeszcze działek. Ówczesna nazwa arterii to ulica Panny Maryi. W połowie XIX w. powstała bita nawierzchnia oraz rynsztoki. Zbiegiem czasu utrwaliła się nazwa zwyczajowa „Aleje”. W latach międzywojennych ułożono kostkę granitową, a w miejsce wyciętych kasztanowców posadzono topole, lipy, klony i jawory. W ostatnich latach prowadzono remont Alei. Aleja rozpoczyna się przy placu Ignacego Daszyńskiego. Najbardziej godne uwagi budynki przy niej, to te oznaczone numerami: 12 - zbudowany w pierwszej połowie XIX w.; w przeszłości mieścił m.in. drukarnię, hotel żydowski oraz teatr letni, a dziś pełni funkcje handlowe; 13 - budynek z ok. 1878 r., niegdyś eklektyczny, obecnie pozbawiony cech stylowych; w 1905 mieścił się w nim Komitet Rewolucyjny; 14 - dom Adolfa Frankego, właściciela przędzalni i fabryki włókienniczej, wzniesiony na początku XX w.; podczas niemieckiej okupacji był punktem przerzutowym dla uciekających z getta; 16 - późnoklasycystyczny Stary Zajazd; 19 – późnoklasycystyczny, dawny gmach teatru; 24 - eklektyczna Kamienica Kupiecka z elementami neogotyckimi, z końca XIX w.; 27 - eklektyczny Dom Kohna z 1865 r.; 34 - eklektyczna Kamienica Banku Polskiego (wzniesiona z początkiem XX w. i mieszcząca pierwotnie rosyjski Bank Państwa); 47 – „Popówka” z 1875 r.; niegdysiejsza siedziba duchowieństwa prawosławnego, obecnie przeznaczona na cele muzealne; 54 - późnoklasycystyczny budynek kurii metropolitalnej, z ok. 1870 r.; 56 - neogotycki kościół pw. Najświętszego Imienia Maryi, z lat 1859-61. W alei znajdują się ponadto pomniki-ławeczki, poświęcone Władysławowi Biegańskiemu oraz Halinie Poświatowskiej, a także fontanny: Dziewczynka z Gołębiami oraz Amonit.
Układ przestrzenny Dąbrowy Górniczej kształtował się począwszy od pierwszej połowy XIX wieku (wtedy w zaborze rosyjskim), aż po czasy prawie współczesne, czyli okres budowy Huty „Katowice”. Za centralną arterię miasta można uznać biegnącą południkowo ul. Tadeusza Kościuszki. Na zachód od niej znajdują się kwartały z najstarszą zabudową miejską, która powstała na terenie dawnej „Kolonii Huty Bankowej”. Funkcję deptaka pełni tam - równoległa do ul. Kościuszki – ul. 3 Maja. Początki industrializacji Dąbrowy przypadają na koniec XVIII wieku - czas uruchomienia pierwszych, prymitywnych kopalń węgla kamiennego. Jednak decydujące znaczenie dla rozwoju wsi (a później miasta) miało powstanie Huty „Bankowa”. Stanęła ona w sąsiedztwie czynnych kopalń węgla kamiennego, w latach 1834-39, z inicjatywy Banku Polskiego (stąd nazwa). Do 1876 roku zakład pozostawał własnością państwa, będąc największą hutą w Cesarstwie Rosyjskim. Wraz z jej budową, na południe od niej postawiono „Kolonię Huty Bankowej”, czyli rozległe osiedle patronackie. Pierwsze 60 domów, w stylu angielskim, wzniósł Piotr Steinkeller wzdłuż równoległych, biegnących w kierunku południowym ulic. Jedną z nich była ulica św. Jana, późniejsza Klubowa, wreszcie dzisiejsza 3 Maja. Ulica 3 Maja jest deptakiem o ograniczonym ruchu samochodowym. Liczy ponad 700 m długości. U jej południowego wylotu znajduje się, na wzniesieniu, „Sztygarka” – budynek postawiony w latach 30. XIX wieku jako szpital, a później przemieniony na siedzibę Zarządu Górniczego. Obecnie jest to Muzeum Miejskie „Sztygarka”. Na skwerze przed muzeum stoi pomnik Stanisława Staszica, księdza, uczonego, filozofa, geologa i geografa, filantropa, działacza politycznego i oświatowego, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego oświecenia, który przyczynił się do powstania Zagłębia Dąbrowskiego. Wzdłuż ulicy 3 Maja nie zachowały się budynki mieszkalne „Kolonii Huty Bankowej”. Warto natomiast zwrócić uwagę na gmach dawnej Resursy Obywatelskiej. Wybudowano go w 1895 roku jako budynek klubowy dąbrowskich przedsiębiorców. Tutaj tętniło życie towarzyskie i kulturalne Dąbrowy Górniczej. Wcześniej na miejscu Resursy stał szyb wodny kopalni Reden.
Wycieczki: Uzdrowiska
Jaworze to prześlicznie położona u stóp Beskidu Śląskiego miejscowość wypoczynkowa. Mimo dawnego pochodzenia, dała się poznać szerokiemu światu dopiero około 150 lat temu, kiedy urząd w Opawie oficjalnie uznał ją za ośrodek kuracyjny. Stało się to za sprawą starań ówczesnych właścicieli Jaworza – hrabiów Saint Genois d’Anneaucourt. I właśnie fundacją jednego z przedstawicieli tego możnego rodu jest kościół pod wezwaniem Opatrzności Bożej. Jednak zanim do tego doszło, katolicyzm w Jaworzu miał już wielowiekową historię. Parafia katolicka funkcjonowała tutaj najpewniej od XV stulecia. Wiernym musiała służyć drewniana kaplica lub niewielki kościółek. Chylący się ku upadkowi drewniany kościółek postanowił zastąpić murowanym baron Arnold Saint Genois d’Anneaucourt. Budowę rozpoczęto w 1802 roku i w następnym zakończono. Powstał skromny klasycystyczny obiekt. W latach 80. XIX wieku dostawiono do niego m.in. zakrystię i poszerzono prezbiterium. Kolejna modernizacja nastąpiła w latach 30. ubiegłego wieku. Jej efektem jest chociażby charakterystyczna kopuła nad przecięciem nawy z transeptem. Wystrój kościoła jest barokowy i klasycystyczny. W ołtarzu obraz Matki Bożej Berdyczowskiej z początku XIX wieku. Witraże ufundował jeden z właścicieli kurortu hrabia Larisch Moenich. W przedsionku – tablica erekcyjna z kolorowymi herbami Saint Genois d’Anneaucourt. W kopule wieży kościoła znajduje się lęgowisko chronionego gatunku - sowy płomykówki. Stanowi ono jedno z dwóch znanych lęgowisk na Podbeskidziu. Na cmentarzu przy kościele znajduje się, w tzw. „kwaterze hrabiowskiej”, klasycystyczny obelisk oraz kilkanaście płyt nagrobnych rodziny Laschowskich i Saint Genois d’Anneaucourt z XIX w. Ponadto na cmentarzu znajdują się dwa krzyże zabytkowe oraz siedem zabytkowych grobów, w tym postaci zasłużonych dla Jaworza.
Potężne fortyfikacje na Jasnej Górze wznosić zaczęto od lat 20-tych XVII w. Prace te, kontynuowane przez wiele lat, podjęto dla obrony cudownego obrazu Matki Bożej oraz przybywających do sanktuarium pielgrzymów. Zagrożenia dla jasnogórskiego klasztoru wiązały się choćby z wojną trzydziestoletnią. Jasna Góra miała także pełnić rolę ważnej twierdzy pogranicznej. Główne prace trwały w latach 1624-39, a kontynuowane były do 1652. Bastion Św. Rocha wzniesiony został w latach 1631-36 przez muratora Jana Zywertha, jako jeden z czterech potężnych, wielobocznych bastionów, według projektu wybitnego inżyniera wojskowego i architekta Andrea dell’Aqua (który zresztą jest twórcą całości fortyfikacji). Budowle te zdołały wytrzymać słynne oblężenie podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. Technika wojenna dość szybko posuwała się jednak naprzód, co sprawiło, że od 1674 r. warownia znów była modernizowana według projektów wybitnego polskiego inżyniera wojskowego, Krzysztofa Mieroszewskiego. Prace te trwały do połowy XVIII w. Podczas działań remontowych, na początku lat 90-tych XX w., odsłonięto fragmenty umocnień z lat 1631-36, wraz ze ścianami pamiętającymi czasy oblężenia szwedzkiego z 1655 r. i noszącymi ślady ówczesnych kul armatnich. Odrestaurowane wnętrza bastionu przeznaczone zostały na cele muzealne. W 2006 r. otwarto uroczyście pierwszą część stałej ekspozycji, zatytułowaną „Bogurodzica. Splendor Rzeczypospolitej Obojga Narodów”. Obejmuje ona zabytki powstałe do końca XVIII w., w tym militaria oraz cenne wyroby orientalne, m.in. trofea bitwy pod Wiedniem, ofiarowane niegdyś klasztorowi przez rodzinę króla Jana III Sobieskiego. Powstająca dalsza część ekspozycji obrazować ma dzieje walki i martyrologii Polaków w okresie zaborów i w XX wieku. Organizowane są tu również wystawy czasowe.
Potężne fortyfikacje na Jasnej Górze wznosić zaczęto od lat 20-tych XVII w. Prace te, kontynuowane przez wiele lat, podjęto dla obrony cudownego obrazu Matki Bożej oraz przybywających do sanktuarium pielgrzymów. Zagrożenia dla jasnogórskiego klasztoru wiązały się choćby z wojną trzydziestoletnią. Jasna Góra miała także pełnić rolę ważnej twierdzy pogranicznej. Główne prace trwały w latach 1624-39, a kontynuowane były do 1652. Bastion Św. Rocha wzniesiony został w latach 1631-36 przez muratora Jana Zywertha, jako jeden z czterech potężnych, wielobocznych bastionów, według projektu wybitnego inżyniera wojskowego i architekta Andrea dell’Aqua (który zresztą jest twórcą całości fortyfikacji). Budowle te zdołały wytrzymać słynne oblężenie podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. Technika wojenna dość szybko posuwała się jednak naprzód, co sprawiło, że od 1674 r. warownia znów była modernizowana według projektów wybitnego polskiego inżyniera wojskowego, Krzysztofa Mieroszewskiego. Prace te trwały do połowy XVIII w. Podczas działań remontowych, na początku lat 90-tych XX w., odsłonięto fragmenty umocnień z lat 1631-36, wraz ze ścianami pamiętającymi czasy oblężenia szwedzkiego z 1655 r. i noszącymi ślady ówczesnych kul armatnich. Odrestaurowane wnętrza bastionu przeznaczone zostały na cele muzealne. W 2006 r. otwarto uroczyście pierwszą część stałej ekspozycji, zatytułowaną „Bogurodzica. Splendor Rzeczypospolitej Obojga Narodów”. Obejmuje ona zabytki powstałe do końca XVIII w., w tym militaria oraz cenne wyroby orientalne, m.in. trofea bitwy pod Wiedniem, ofiarowane niegdyś klasztorowi przez rodzinę króla Jana III Sobieskiego. Powstająca dalsza część ekspozycji obrazować ma dzieje walki i martyrologii Polaków w okresie zaborów i w XX wieku. Organizowane są tu również wystawy czasowe.
Potężne fortyfikacje na Jasnej Górze wznosić zaczęto od lat 20-tych XVII w. Prace te, kontynuowane przez wiele lat, podjęto dla obrony cudownego obrazu Matki Bożej oraz przybywających do sanktuarium pielgrzymów. Zagrożenia dla jasnogórskiego klasztoru wiązały się choćby z wojną trzydziestoletnią. Jasna Góra miała także pełnić rolę ważnej twierdzy pogranicznej. Główne prace trwały w latach 1624-39, a kontynuowane były do 1652. Bastion Św. Rocha wzniesiony został w latach 1631-36 przez muratora Jana Zywertha, jako jeden z czterech potężnych, wielobocznych bastionów, według projektu wybitnego inżyniera wojskowego i architekta Andrea dell’Aqua (który zresztą jest twórcą całości fortyfikacji). Budowle te zdołały wytrzymać słynne oblężenie podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. Technika wojenna dość szybko posuwała się jednak naprzód, co sprawiło, że od 1674 r. warownia znów była modernizowana według projektów wybitnego polskiego inżyniera wojskowego, Krzysztofa Mieroszewskiego. Prace te trwały do połowy XVIII w. Podczas działań remontowych, na początku lat 90-tych XX w., odsłonięto fragmenty umocnień z lat 1631-36, wraz ze ścianami pamiętającymi czasy oblężenia szwedzkiego z 1655 r. i noszącymi ślady ówczesnych kul armatnich. Odrestaurowane wnętrza bastionu przeznaczone zostały na cele muzealne. W 2006 r. otwarto uroczyście pierwszą część stałej ekspozycji, zatytułowaną „Bogurodzica. Splendor Rzeczypospolitej Obojga Narodów”. Obejmuje ona zabytki powstałe do końca XVIII w., w tym militaria oraz cenne wyroby orientalne, m.in. trofea bitwy pod Wiedniem, ofiarowane niegdyś klasztorowi przez rodzinę króla Jana III Sobieskiego. Powstająca dalsza część ekspozycji obrazować ma dzieje walki i martyrologii Polaków w okresie zaborów i w XX wieku. Organizowane są tu również wystawy czasowe.
Potężne fortyfikacje na Jasnej Górze wznosić zaczęto od lat 20-tych XVII w. Prace te, kontynuowane przez wiele lat, podjęto dla obrony cudownego obrazu Matki Bożej oraz przybywających do sanktuarium pielgrzymów. Zagrożenia dla jasnogórskiego klasztoru wiązały się choćby z wojną trzydziestoletnią. Jasna Góra miała także pełnić rolę ważnej twierdzy pogranicznej. Główne prace trwały w latach 1624-39, a kontynuowane były do 1652. Bastion Św. Rocha wzniesiony został w latach 1631-36 przez muratora Jana Zywertha, jako jeden z czterech potężnych, wielobocznych bastionów, według projektu wybitnego inżyniera wojskowego i architekta Andrea dell’Aqua (który zresztą jest twórcą całości fortyfikacji). Budowle te zdołały wytrzymać słynne oblężenie podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. Technika wojenna dość szybko posuwała się jednak naprzód, co sprawiło, że od 1674 r. warownia znów była modernizowana według projektów wybitnego polskiego inżyniera wojskowego, Krzysztofa Mieroszewskiego. Prace te trwały do połowy XVIII w. Podczas działań remontowych, na początku lat 90-tych XX w., odsłonięto fragmenty umocnień z lat 1631-36, wraz ze ścianami pamiętającymi czasy oblężenia szwedzkiego z 1655 r. i noszącymi ślady ówczesnych kul armatnich. Odrestaurowane wnętrza bastionu przeznaczone zostały na cele muzealne. W 2006 r. otwarto uroczyście pierwszą część stałej ekspozycji, zatytułowaną „Bogurodzica. Splendor Rzeczypospolitej Obojga Narodów”. Obejmuje ona zabytki powstałe do końca XVIII w., w tym militaria oraz cenne wyroby orientalne, m.in. trofea bitwy pod Wiedniem, ofiarowane niegdyś klasztorowi przez rodzinę króla Jana III Sobieskiego. Powstająca dalsza część ekspozycji obrazować ma dzieje walki i martyrologii Polaków w okresie zaborów i w XX wieku. Organizowane są tu również wystawy czasowe.
Potężne fortyfikacje na Jasnej Górze wznosić zaczęto od lat 20-tych XVII w. Prace te, kontynuowane przez wiele lat, podjęto dla obrony cudownego obrazu Matki Bożej oraz przybywających do sanktuarium pielgrzymów. Zagrożenia dla jasnogórskiego klasztoru wiązały się choćby z wojną trzydziestoletnią. Jasna Góra miała także pełnić rolę ważnej twierdzy pogranicznej. Główne prace trwały w latach 1624-39, a kontynuowane były do 1652. Bastion Św. Rocha wzniesiony został w latach 1631-36 przez muratora Jana Zywertha, jako jeden z czterech potężnych, wielobocznych bastionów, według projektu wybitnego inżyniera wojskowego i architekta Andrea dell’Aqua (który zresztą jest twórcą całości fortyfikacji). Budowle te zdołały wytrzymać słynne oblężenie podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. Technika wojenna dość szybko posuwała się jednak naprzód, co sprawiło, że od 1674 r. warownia znów była modernizowana według projektów wybitnego polskiego inżyniera wojskowego, Krzysztofa Mieroszewskiego. Prace te trwały do połowy XVIII w. Podczas działań remontowych, na początku lat 90-tych XX w., odsłonięto fragmenty umocnień z lat 1631-36, wraz ze ścianami pamiętającymi czasy oblężenia szwedzkiego z 1655 r. i noszącymi ślady ówczesnych kul armatnich. Odrestaurowane wnętrza bastionu przeznaczone zostały na cele muzealne. W 2006 r. otwarto uroczyście pierwszą część stałej ekspozycji, zatytułowaną „Bogurodzica. Splendor Rzeczypospolitej Obojga Narodów”. Obejmuje ona zabytki powstałe do końca XVIII w., w tym militaria oraz cenne wyroby orientalne, m.in. trofea bitwy pod Wiedniem, ofiarowane niegdyś klasztorowi przez rodzinę króla Jana III Sobieskiego. Powstająca dalsza część ekspozycji obrazować ma dzieje walki i martyrologii Polaków w okresie zaborów i w XX wieku. Organizowane są tu również wystawy czasowe.
Potężne fortyfikacje na Jasnej Górze wznosić zaczęto od lat 20-tych XVII w. Prace te, kontynuowane przez wiele lat, podjęto dla obrony cudownego obrazu Matki Bożej oraz przybywających do sanktuarium pielgrzymów. Zagrożenia dla jasnogórskiego klasztoru wiązały się choćby z wojną trzydziestoletnią. Jasna Góra miała także pełnić rolę ważnej twierdzy pogranicznej. Główne prace trwały w latach 1624-39, a kontynuowane były do 1652. Bastion Św. Rocha wzniesiony został w latach 1631-36 przez muratora Jana Zywertha, jako jeden z czterech potężnych, wielobocznych bastionów, według projektu wybitnego inżyniera wojskowego i architekta Andrea dell’Aqua (który zresztą jest twórcą całości fortyfikacji). Budowle te zdołały wytrzymać słynne oblężenie podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. Technika wojenna dość szybko posuwała się jednak naprzód, co sprawiło, że od 1674 r. warownia znów była modernizowana według projektów wybitnego polskiego inżyniera wojskowego, Krzysztofa Mieroszewskiego. Prace te trwały do połowy XVIII w. Podczas działań remontowych, na początku lat 90-tych XX w., odsłonięto fragmenty umocnień z lat 1631-36, wraz ze ścianami pamiętającymi czasy oblężenia szwedzkiego z 1655 r. i noszącymi ślady ówczesnych kul armatnich. Odrestaurowane wnętrza bastionu przeznaczone zostały na cele muzealne. W 2006 r. otwarto uroczyście pierwszą część stałej ekspozycji, zatytułowaną „Bogurodzica. Splendor Rzeczypospolitej Obojga Narodów”. Obejmuje ona zabytki powstałe do końca XVIII w., w tym militaria oraz cenne wyroby orientalne, m.in. trofea bitwy pod Wiedniem, ofiarowane niegdyś klasztorowi przez rodzinę króla Jana III Sobieskiego. Powstająca dalsza część ekspozycji obrazować ma dzieje walki i martyrologii Polaków w okresie zaborów i w XX wieku. Organizowane są tu również wystawy czasowe.
Potężne fortyfikacje na Jasnej Górze wznosić zaczęto od lat 20-tych XVII w. Prace te, kontynuowane przez wiele lat, podjęto dla obrony cudownego obrazu Matki Bożej oraz przybywających do sanktuarium pielgrzymów. Zagrożenia dla jasnogórskiego klasztoru wiązały się choćby z wojną trzydziestoletnią. Jasna Góra miała także pełnić rolę ważnej twierdzy pogranicznej. Główne prace trwały w latach 1624-39, a kontynuowane były do 1652. Bastion Św. Rocha wzniesiony został w latach 1631-36 przez muratora Jana Zywertha, jako jeden z czterech potężnych, wielobocznych bastionów, według projektu wybitnego inżyniera wojskowego i architekta Andrea dell’Aqua (który zresztą jest twórcą całości fortyfikacji). Budowle te zdołały wytrzymać słynne oblężenie podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. Technika wojenna dość szybko posuwała się jednak naprzód, co sprawiło, że od 1674 r. warownia znów była modernizowana według projektów wybitnego polskiego inżyniera wojskowego, Krzysztofa Mieroszewskiego. Prace te trwały do połowy XVIII w. Podczas działań remontowych, na początku lat 90-tych XX w., odsłonięto fragmenty umocnień z lat 1631-36, wraz ze ścianami pamiętającymi czasy oblężenia szwedzkiego z 1655 r. i noszącymi ślady ówczesnych kul armatnich. Odrestaurowane wnętrza bastionu przeznaczone zostały na cele muzealne. W 2006 r. otwarto uroczyście pierwszą część stałej ekspozycji, zatytułowaną „Bogurodzica. Splendor Rzeczypospolitej Obojga Narodów”. Obejmuje ona zabytki powstałe do końca XVIII w., w tym militaria oraz cenne wyroby orientalne, m.in. trofea bitwy pod Wiedniem, ofiarowane niegdyś klasztorowi przez rodzinę króla Jana III Sobieskiego. Powstająca dalsza część ekspozycji obrazować ma dzieje walki i martyrologii Polaków w okresie zaborów i w XX wieku. Organizowane są tu również wystawy czasowe.
Potężne fortyfikacje na Jasnej Górze wznosić zaczęto od lat 20-tych XVII w. Prace te, kontynuowane przez wiele lat, podjęto dla obrony cudownego obrazu Matki Bożej oraz przybywających do sanktuarium pielgrzymów. Zagrożenia dla jasnogórskiego klasztoru wiązały się choćby z wojną trzydziestoletnią. Jasna Góra miała także pełnić rolę ważnej twierdzy pogranicznej. Główne prace trwały w latach 1624-39, a kontynuowane były do 1652. Bastion Św. Rocha wzniesiony został w latach 1631-36 przez muratora Jana Zywertha, jako jeden z czterech potężnych, wielobocznych bastionów, według projektu wybitnego inżyniera wojskowego i architekta Andrea dell’Aqua (który zresztą jest twórcą całości fortyfikacji). Budowle te zdołały wytrzymać słynne oblężenie podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. Technika wojenna dość szybko posuwała się jednak naprzód, co sprawiło, że od 1674 r. warownia znów była modernizowana według projektów wybitnego polskiego inżyniera wojskowego, Krzysztofa Mieroszewskiego. Prace te trwały do połowy XVIII w. Podczas działań remontowych, na początku lat 90-tych XX w., odsłonięto fragmenty umocnień z lat 1631-36, wraz ze ścianami pamiętającymi czasy oblężenia szwedzkiego z 1655 r. i noszącymi ślady ówczesnych kul armatnich. Odrestaurowane wnętrza bastionu przeznaczone zostały na cele muzealne. W 2006 r. otwarto uroczyście pierwszą część stałej ekspozycji, zatytułowaną „Bogurodzica. Splendor Rzeczypospolitej Obojga Narodów”. Obejmuje ona zabytki powstałe do końca XVIII w., w tym militaria oraz cenne wyroby orientalne, m.in. trofea bitwy pod Wiedniem, ofiarowane niegdyś klasztorowi przez rodzinę króla Jana III Sobieskiego. Powstająca dalsza część ekspozycji obrazować ma dzieje walki i martyrologii Polaków w okresie zaborów i w XX wieku. Organizowane są tu również wystawy czasowe.