Wygląd:
Gęsta jednolita półprzezroczysta masa.
Kształt:
W zależności od naczynia.
Wielkość:
W zależności od naczynia.
Konsystencja:
Gęsta i kleista masa.
Smak i zapach:
Smak słodki, cierpki z wyczuwalnym zapachem imbiru oraz przypraw korzennych.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju):
Barwa od ciemnopomarańczowej do jasnobrązowej.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:
Na Śląsku Cieszyńskim przetwory z dyni są dobrze znane od pokoleń. W wielu kucharskich książkach dotyczących kuchni śląskiej znajdujemy receptury przygotowania potraw z dyni, rośliny popularnej w przydomowych ogrodach na Śląsku. W publikacji „Nasza Kuchnia” Walburgii Fójcikowej wydanej w kwietniu 1937 roku w Czeskim Cieszynie, a będącej nieocenioną skarbnicą tradycyjnych przepisów kuchni Śląska Cieszyńskiego, znajdujemy przepis na „marmeladę” (określenie marmolady w gwarze śląskiej) z dyni. „Do tego użyć miękkich dyni. Oczyszczone pokrajać w drobną kostkę, skropić dobrze sokiem cytrynowym albo białym winem i zostawić do dnia następnego. Zagotować je w rondlu kamiennym z dodatkiem poćwiartowanych i odłupanych jabłek kwaskowatych. Gdy owoce są miękkie przefasować je przez gęste sito. Dynię i jabłka dusić pod przykrywą często mieszając. Przefasowaną miazgę nastawić z rondlem na mierny ogień, dodać jeszcze sok z kilku cytryn, wsypać łyżeczkę przesianego imbiru, wrzucić kilka kawałków skórki cytrynowej lub pomarańczowej dla zapachu, które trzeba później odrzucić i smażyć na ogniu często mieszając, aby się marmelada nie przypaliła. Na 1 kg przefasowanej miazgi 1 kg cukru. Chcąc dać marmeladzie smak delikatny, należy dodać do smażenia trochę esencji gruszkowej”.
W książce „Kuchnia Polska” pod redakcją mgr Marii Librowskiej (1979 rok) autorzy wyjaśniają pojęcie marmolady, które brzmi: „Marmolady podobnie jak dżemy, można przygotowywać prawie ze wszystkich owoców. Przygotowuje się je z jednego gatunku owocu lub kilku, dobranych według smaku. Dobrym dodatkiem jest rokitnik: można też do niektórych marmolad dodawać przetarte pomidory lub dynię. W marmoladzie owoce są zawsze rozgotowane i przetarte”.
Tajemnica smaku marmelady z dyni po cieszyńsku ukryta jest w tradycyjnej metodzie przygotowania. Szanująca się gospodyni do produkcji marmelady użyje wina z jabłek własnej roboty. Dodana do przetworu skórka pomarańczowa oraz imbir i esencja gruszkowa dodatkowo podnoszą walory smakowe marmolady, która stanowi wyjątkowy dodatek do innych potraw.