slaskie.travel
Wygląd:
Placki kształtu baryłkowatego, na powierzchni sękowate wyrostki
Kształt:
Nieregularny; na przekroju owalne, z licznymi dziurkami
Wielkość:
Zależna od wielkości łyżki, długość 6-9 cm, grubość ok. 3 cm
Konsystencja:
Ciasto elastyczne, pulchne, porowate
Smak i zapach:
Smak słodki, zapach ciasta drożdżowego przypominający pączki
Barwa (zewnętrzna i na przekroju) :
Barwa brunatnozłocista, na przekroju kremowożółta
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:
Racuchy są potrawą wywodzącą się z kuchni ludowej.
Iskier Przewodnik Sztuki Kulinarnej z 1976 roku (s. 284) podaje: Przeważnie słodkie (bywają też i słone) małe placki smażone z obu stron na tłuszczu (…). W północnej części województwa śląskiego, w regionie częstochowskim, tradycyjne racuchy z ciasta drożdżowego były często zakąską na sylwestra i ostatki, czasem też stanowiły proste danie obiadowe. Posypywane są cukrem pudrem lub podawane z powidłami.
Michał Rawicz Witanowski opisując, czym żywili się mieszkańcy wsi z okolic Częstochowy w Zbiorze wiadomości do antropologii krajowej z 1893 roku (s. 23) – Lud wsi Stradomia pod Częstochową, podaje: Z powodu lichych gruntów lud nie odznacza się dobrobytem. Pożywienie jego jest więcej niż skromne w porównaniu z ciężka pracą, jakiej się oddaje. Dodać do tego trzeba, że cały wielki post, oraz wigilię świąt jedzą bez okrasy, przyprawiając potrawy tylko solą z dodaniem oleju lnianego. Zwykłe wówczas pożywienie składa się z chleba razowego, siemieniatki (…), racuchy (rodzaj ciastek drożdżowych, smażonych na oleju).
Do dziś w gminie Kamienica Polska racuchy drożdżowe nazywane są dołkami, co potwierdza zapis w Folderze Informacyjnym Gminy Kamienica Polska z 2006 r. W zamieszczonym tam Słowniku Kamieniczan czytamy: „dołki” – placki z drożdżowego ciasta smażone na patelni. Być może nazwa ta pochodzi od dawnego sposobu smażenia racuchów w formie z wgłębieniami.
Maria Ochorowicz-Monatowa w Uniwersalnej książce kucharskiej (odznaczonej na wystawach higienicznych w 1910 i 1926 roku, s. 541) zamieszcza przepis na dołki smażone, który nie różni się od stosowanego do dziś: Ćwierć litra mąki i trzy dkg drożdży zarobić letnim mlekiem i postawić w ciepłym miejscu. Gdy się rozczyna ruszy, wbić trzy całe jaja, dodać łyżkę cukru, łyżkę sklarowanego masła, trochę soli, wanilii, dla zapachu i drugie ćwierć litra mąki, wybijając dobrze ciasto łyżką, aż odstanie od miski, uważając, aby było dość wolne i lejące się. Potem postawić w cieple, a jak podrośnie, rozpalić masło lub smalec w formie z wgłębieniami, kłaść w każde łyżkę ciasta, usmażyć na rumiano po obu stronach.
ul. Mickiewicza 29
40-085 Katowice
tel. (32) 207 207 1
info@slaskie.travel
Portal powstał w ramach projektu
Mobilne Śląskie
Darmowa aplikacja SLASKIE.travel dostępna na platformach 
